PRCH: Białe certyfikaty – nowe szanse i możliwości wsparcia inwestycji oszczędzających energię.

Białe certyfikaty – nowe szanse i możliwości wsparcia inwestycji oszczędzających energię.
1 października 2016 roku weszła w życie nowelizacja obowiązującej od 2012 roku Ustawy o
Efektywności Energetycznej, mająca na celu dostosowanie polskiej legislacji do zapisów
dyrektywy Unii Europejskiej oraz do zmieniających się warunków biznesowo-ekonomicznych.
Ustawa ta przewiduje szereg nowych obowiązków, ale i paletę niedostępnych wcześniej
możliwości związanych z poprawą efektywności energetycznej gospodarki, do których Polska
jest zobowiązana, a które to cele mogą być realizowane przez przedsiębiorstwa czy też
jednostki administracji publicznej.
Jednym z narzędzi wsparcia inwestycji poprawiających efektywność zużycia energii jest
system świadectw efektywności energetycznej zwanych potocznie „białymi certyfikatami”.
W dużym skrócie system ten polega na możliwości uzyskania wyżej wspomnianych
świadectw za osiągnięte dzięki zrealizowanej lub planowanej inwestycji oszczędności energii
w przedsiębiorstwie. Pozyskane dzięki temu świadectwa można upłynnić poprzez transakcje
na Towarowej Giełdzie Energii i w ten sposób zapewnić dodatkowe źródło finansowania
inwestycji.
Zeszłoroczna nowelizacja wprowadza wiele zmian w stosunku do poprzedniej ustawy,
poniżej przytoczę kilka z nich:

• zastąpienie ogłaszanych przez Urząd Regulacji Energetyki (URE) co pewien czas przetargów
  na pozyskanie białych certyfikatów systemem ciągłego naboru wniosków z 45 dniowym
  terminem wydania decyzji przez URE. Zmiana ta w dużym stopniu ułatwia i upraszcza
  pozyskanie świadectw, określa także – co nie jest bez znaczenia – ramy czasowe, w zakresie
  których inwestor może pozyskać certyfikaty
• umożliwienie uczestnictwa w systemie wsparcia firmom, które są uczestnikami
  europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS)
• umożliwienie pozyskania certyfikatów dla projektów już zrealizowanych (zakończonych
  pomiędzy 1.1.2014 a 30.09.2016)
• umożliwienie pozyskiwania certyfikatów dla projektów, które już wcześniej otrzymały
  częściowe wsparcie ze środków publicznych
• umożliwienie pozyskania certyfikatów dla projektów dopiero planowanych – warunkiem
  uzyskania wsparcia jest wykonanie audytu efektywności energetycznej przedsięwzięcia oraz
  złożenie wniosku do URE o wydanie białych certyfikatów przed przystąpieniem do realizacji
  inwestycji. Jest to o tyle istotne, iż URE za „rozpoczęcie inwestycji” uznaje już podpisanie
  umowy z wykonawcą lub dokonanie zamówień w celu jej realizacji.
  Najważniejszym elementem procedury pozyskiwania świadectw efektywności energetycznej
  jest przeprowadzenie audytu efektywności energetycznej. Od profesjonej realizacji tej części
  procedury zależy nie tylko prawidłowe określenie ilości białych certyfikatów możliwych do
  pozyskania (przy czym ilość ta może zależeć od poprawnego i wnikliwego spojrzenia na
  oszczędności nie tylko bezpośrednio wynikające z zastosowanych rozwiązań, ale i na te,
  które są potencjalnie generowane przez inne urządzenia w przedsiębiorstwie na skutek
  dokonanych działań modernizacyjnych) ale również fakt, iż profesjonalnie wykonany audyt
  efektywności energetycznej chroni inwestora przed ryzykami, które wynikają z ustawy, a
  które mogą zaistnieć wskutek nieprawidłowej realizacji audytu to jest:
• koniecznością umorzenia w URE certyfikatów wydanych bez pokrycia w
  zrealizowanych oszczędnościach
• potencjalną karą (nawet do 10% obrotu firmy w roku poprzedzającym do roku
  złożenia wniosków)
• zakazem ubiegania się o certyfikaty przez okres następnych 5 lat
  Należy przy tym zwrócić uwagę, iż niektóre profesjonalne firmy zajmujące się
  wykonywaniem audytów oraz doradztwem w zakresie pozyskiwania białych certyfikatów są
  w stanie przejąć część z tych ryzyk na siebie poprzez „zastąpienie” inwestora w czynnościach
  bezpośrednio związanych z pozyskaniem, a następnie sprzedażą na rynku białych
  certyfikatów. Takie podejście gwarantuje także możliwość uzyskania najlepszej ceny za białe
  certyfikaty na rynku.
  Skorzystanie z profesjonalnych usług firm zajmujących się wykonywaniem audytów
  efektywności energetycznej daje także inne możliwości – bardzo często doświadczenie w
  realizacji takich prac skutkuje większą świadomością tego, jakie projekty mogą być
  przedmiotem ubiegania się o białe certyfikaty – w praktyce bardzo często zdarza się, że
  osoby realizujące inwestycje pomijają taką możliwość z braku świadomości co do możliwości
  wykorzystania systemu wsparcia.
  Inna wartością dodaną jest potencjalna możliwość skorzystania z systemu wsparcia dla
  projektów, które nie spełniają wymogu minimalnego poziomu osiągniętej oszczędności (to
  jest 10 ton oleju ekwiwalentnego – co odpowiada około 116 MWh oszczędności rocznie).
  Zgodnie z ustawą istnieje bowiem możliwość „agregacji” projektów tej samej natury – firmy
  zajmujące się pozyskiwaniem certyfikatów dla swoich Klientów posiadają często bazę
  projektów, dzięki którym otwierają się możliwości pozyskania dodatkowych środków
  finansowych nawet na mniejsze projekty.
  Przykładowymi projektami, dla których można pozyskać białe certyfikaty są:
• wymiana oświetlenia na energooszczędne – w tym przypadku nawet niewielka redukcja w
  mocy oświetlenia prowadzi – przy długim okresie wykorzystania – do oszczędności, które
  pozwalają na pozyskanie białych certyfikatów
• optymalizacja pracy urządzeń klimatyzacyjnych, wentylacyjnych i grzewczych – począwszy
  od działań oczywistych dla starszych instalacji jak zastąpienie urządzeń sprężarkowych
  urządzeniami z tak zwanym free-coolingiem, a skończywszy na nowych instalacjach, gdzie
  można wprowadzić dodatkowe urządzenia – jak na przykład pompy ciepła – pozwalające na
  optymalizacje pracy układu, a co za tym idzie na osiągnięcie dużych oszczędności w zużyciu
  energii elektrycznej a także ciepła.
• instalacje systemu monitoringu i kontroli zużycia energii na poziomie szczegółowym –
  monitorowanie zużycia energii nie przez całą instalacje, lecz przez poszczególne odbiorniki co
  pozwala nie tylko na lepsze zarządzanie zużyciem energii (także wody, ciepła czy gazu) ale
  umożliwia lepsze gospodarowanie majątkiem – pozwala na porównywanie zużycia energii
  przez podobne urządzenia w różnych lokalizacjach a co za tym idzie ocenę ich wykorzystania
  czy tez możliwość stwierdzenia usterki, to z kolei pozwala poprawić zarządzanie kwestiami
  remontów czy napraw lub lepiej planować harmonogram wymiany urządzeń. W skrajnych
  przypadkach systemy takie pozwalają na wykrycie nadużyć w pracy danego oddziału firmy
  poprzez monitoring zużycia energii…
  Poprawa wykorzystania energii oprócz bezpośredniego efektu w postaci zmniejszenia
  rachunków może również służyć celom wizerunkowym a pośrednio także wpływać na
  konkurencyjność na przykład na rynku wynajmu obiektów takich jak centra handlowe czy
  lokale magazynowe, które to poprzez zmniejszenie opłat za korzystanie z energii stają się
  bardziej atrakcyjne dla najemców.
  Na koniec należy zwrócić uwagę na fakt, iż system białych certyfikatów zostanie
  najprawdopodobniej utrzymany aż do roku 2030 ze względu na już anonsowane przez Unię
  Europejską plany przedłużenia terminu obowiązywania celów zwiększania efektywności
  energetycznej dla krajów członkowskich przy jednoczesnym zwiększeniu tego celu do 30%.
  Pamiętajmy – najtańszą energią jest ta, która została zaoszczędzona.